ABA: Waar gaat het mis?

Ouders van kinderen met autisme pleiten voor een verbod op een behandeling voor 'autistisch gedrag'. Bij belangenorganisatie Leerlingen Belang Voortgezet Speciaal Onderwijs (LBVSO) kwamen het afgelopen jaar 450 klachten binnen, meldt Trouw. Een online petitie werd 2400 keer ondertekend.
ABA: Waar gaat het mis?


Wat is ABA?
ABA richt zich op het begrijpen van het gedrag van een persoon en het aanleren van nieuwe vaardigheden door middel van positieve bekrachtiging en gedragsveranderingstechnieken. Het is gebaseerd op de wetenschappelijke principes van gedragsanalyse.

De ABA-methode begint meestal met het uitvoeren van een grondige functionele gedragsanalyse. Hierbij wordt het gedrag van een persoon geobserveerd en geanalyseerd om te begrijpen waarom bepaalde gedragingen optreden. Vervolgens worden doelen en interventies vastgesteld om gewenst gedrag te bevorderen en ongewenst gedrag te verminderen.

De interventies binnen ABA zijn gericht op het stapsgewijs aanleren van vaardigheden door middel van positieve bekrachtiging, zoals beloningen en versterkingen. Het gewenste gedrag wordt beloond, terwijl ongewenst gedrag genegeerd of ontmoedigd wordt. ABA maakt gebruik van systematische instructies, herhaling, visualisaties en andere technieken om het leerproces te bevorderen.

Ophef rondom ABA
Uit de klachten bij het LBVSO bleek dat driekwart van de kinderen de behandeling als traumatisch heeft ervaren. En dat meer dan 90 procent van hen daarna de diagnose posttraumatische stressstoornis (PTSS) kreeg.

"Je wordt geforceerd om je eigen zelf en eigen zijn te onderdrukken", zegt Elijah Delsink, die autisme heeft en het LBVSO oprichtte in het NOS Radio 1 Journaal. "Ze nemen eten, de mogelijkheid om naar de wc gaan en comfort items van het kind zoals een deken of knuffel weg. Die krijg je als 'beloning' terug als je het volgens hen goed doet. Het richt absoluut schade aan."

Hoogleraar diversiteit en inclusie Sander Begeer (Vrije Universiteit Amsterdam) raadt de behandelingen niet aan, maar vindt het te vroeg voor een verbod op ABA. Hij stelt in Trouw dat deze therapieën eerst goed onderzocht moeten worden.

Bestuurder van Stichting ABA Nederland Stefan de Graaf zegt tegen de NOS dat hij Delsink begrijpt. "Op de dingen die hij beschrijft moet inderdaad een verbod komen. Maar dat zou ik niet eens als ABA beschrijven." Het afpakken van een knuffel en het weer teruggeven als beloning "zou ik nooit doen", zegt De Graaf, zelf ook behandelaar. "Dat vind ik niet eens onderdeel van een ABA-behandeling."

Psychologe Jacqueline Schenk zegt tegen Trouw: “Er is geen geschikte ABA-opleiding, en er is geen toezicht op. Wie zorgt er dan voor dat mensen dit op een zorgvuldige manier doen? Er zijn locaties waar ze alleen werken met mensen die een gekwalificeerde opleiding hebben gevolgd in het buitenland, maar niet overal.”

Bron: NOS, Trouw