Zelfhulpboekje
’Normale mensen’ zet de vader van de 18-jarige Dirk van Meer tussen aanhalingstekens. In het voorwoord van het vrolijke zelfhulpboekje ‘Door de ogen van een autist’ legt hij uit waarom. Als vader met zelf ook ‘beperkingen in het autistische spectrum’ komt hij dagelijks ‘normale’ mensen tegen die letterlijk iets anders zeggen dan ze bedoelen en het dan raar vinden dat zijn kinderen de boodschap niet begrijpen. Niet zelden denkt hij: wie heeft er nu een beperking?
Geen autist is gelijk
Dirk van Meer uit Eindhoven studeert aan de Technische Universiteit. Hij wil met het boekje kinderen met autisme helpen mee te doen in de samenleving. Geen autist is gelijk, ze komen in soorten en maten. Dirk van Meer onderscheidt de sportautist (vaak gevoelloos, gebruikt weinig woorden), de knorrige autist (een moppersmurf die lijkt op de sportautist, maar hij sport niet), de werkautist (goed met mensen, zolang er maar wordt gewerkt), de liefdadigheidsautist (staat altijd klaar voor anderen en overloopt daardoor de eigen gedachten) en de unieke autist (kan niet in hokje worden geplaatst).
De meeste autisten behoren tot de laatste groep, gokt Dirk. Ken jezelf. Hij is de gezelligheidsautist. Een autist die is gespecialiseerd in sociaal contact en vaak beschikt over kennis van alles. Vroeger was Dirk een zwijger, tegenwoordig kletst hij je de oren van het hoofd. Familiefeestjes zijn een hel voor autisten, schrijft Dirk. Een hoop mensen die sociaal contact met je willen maken, vaak ook nog fysiek: een kus, een hand of een knuffel.
Tips van Dirk
Met hun gekakel zenden ze genoeg prikkels uit om een stel hooligans jaloers te maken. De gouden tip: zorg dat je iets te doen hebt, waarmee hij bedoelt: maak jezelf nuttig: vraag of je koffie kunt inschenken of zo. Je komt nog sociaal over ook.
Neem rust voor en ook na stressmomenten, zoals examens, feesten en afspraken. Doe je dat niet, dan ga je jezelf overschreeuwen of anderen afsnauwen. Het kost al genoeg energie om sociaal te doen; als het niet hoeft, doe het dan niet.
Veranderingen zijn de grootste angst voor autisten. Daarom raadt Dirk relativering aan. Focus op wat niet verandert. Als je naar de middelbare school gaat, onthoud dan dat thuis niks is veranderd. Als een vriend verhuist, onthoud dan dat je nog andere vrienden hebt die er gewoon zijn.
Sociaal gedrag kun je leren door te kijken hoe anderen het doen, net als voetbal. Aanvankelijk scoorde Dirk geregeld, maar helaas niet in het goede doel. Door voetbal te kijken op tv, kan hij nu veel beter voetballen. Zo gaat het ook met sociaal gedrag. Je hoeft niet extra sociaal te zijn, maar als mensen iets tegen je zeggen, reageer leuk en zeg wat terug. Daarna kun je kopiëren, let goed op wat mensen doen, hoe ze reageren op jou en anderen, en neem dat gedrag over. Dit geldt natuurlijk niet voor roken, vandalisme en drinken voor je 18 bent.
Relaties
Dirk waarschuwt vooraf: in een relatie is sprake van veel sociaal contact en ook aan fysiek contact ontkom je niet. Wil je dat allemaal niet: neem geen relatie. Dirk heeft van een artikel in National Geographic onthouden waarnaar vrouwen hunkeren: vier dagen van de maand zoeken ze een alfamannetje, voor de rest een family man. Wees die man, adviseert Dirk.
Vrouwen zoeken iemand die luistert. Luister, maar vraag ook. Toon interesse. Bij de derde date in twee weken mag je om verkering vragen. Doe dat ergens aan het eind van de dag, anders is de rest van de date nogal ongemakkelijk als je het verkeerde antwoord krijgt.
Dan komt het moeilijkste: de relatie onderhouden. Luister, geef complimentjes en ruimte. Zorg dat je ook op fysiek contact verdergaat. Dat klinkt misschien gek, maar of je nou een vriendje of vriendinnetje hebt, ze willen het wel, verzekert Dirk. Als je na een maand nog niet een keer gekust hebt, en na een halfjaar nog niet gezoend, dan is er een kans dat je relatie niet zo goed gaat als je denkt. Mits je minstens 15 jaar bent, de jaren daarvoor maakt het weinig uit.
Door de ogen van een autist, door Dirk van Meer.
Prijs: 10 euro. Te koop via g.vanmeer@kpnmail.nl
(gevonden op website Gezondheid & Co)
Lees ook dit:
