De begeleiding van leerlingen met autisme in het voortgezet onderwijs
Door: Alide A. Heuvelink, Benjamin R. van Gelderen
Dit onderzoek richt zich op de begeleiding van leerlingen met een autismespectrumstoornis (ASS), die ingevolge de Wet Passend Onderwijs (2014) binnen het regulier voortgezet onderwijs recht hebben op een passende plek. De focus van dit onderzoek ligt op de rol die de docenten hierbij hebben. Immers, een beperking op het sociaal-emotionele vlak is een kernsymptoom van ASS, terwijl de onderwijsomgeving een fors beroep doet op sociaal-emotionele vaardigheden van de leerlingen. Uit studie 1 komt naar voren dat leerlingen met ASS (n=20) lager scoren dan leerlingen zonder ASS (n=242) op onderdelen van de School Attitude Questionnaire - Internet (SAQI), te weten: welbevinden, zelfvertrouwen, sociale aanvaarding en plezier.
Multiple Complex Developmental Disorder in de volwassenheid: een psychodynamische invalshoek
Door: Mohsen Edrisi
Herhaaldelijk heb ik volwassen patiënten in de poliklinische setting gezien die eerder met borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) waren gediagnosticeerd, al dan niet met psychotische kenmerken. Patiënten waarvan sommigen vanwege (zelf-)destructief gedrag opgenomen moesten worden. Het is me in toenemende mate opgevallen dat een deel van deze groep de diagnose Multiple Complex Developmental Disorder (MCDD) verdient (Towbin, Duykens, Pearson, & Cohen, 1993; Van der Gaag, 1993; Van der Gaag, Buitelaar, van den Ban, Bezemer, Njio, & van Engeland, 1995). De stoornis blijkt niet makkelijk te herkennen en te classificeren (Boyer & Geurts, 2007). Vandaar dat ontwikkelingsstoornissen zoals MCDD worden ondergediagnosticeerd ten gunste van bijvoorbeeld persoonlijkheidsstoornissen (Attwood, 2007; Mandy, Chilvers, Chowdhury, Salter, Seigal, & Skuse, 2011; Van Wijngaarden-Cremers, 2015).
Nederlandse hertaling van de PEERS-training
Door: Gabrine Jagersma, Sakinah Idris, Sophie Jacobs, Bjorn Jaime van Pelt, Kirstin Greaves-Lord
De Amerikaanse PEERS-training (Program for the Education and Enrichment of Relational Skills) richt zich op het aanleren van leeftijd-adequate (ecologisch valide) vriendschapsvaardigheden. Door middel van huiswerkopdrachten en ouderbijeenkomsten wordt de generalisatie van de geleerde kennis en vaardigheden bevorderd. Uit diverse internationale studies blijkt dat de veertien weken durende PEERS-training de beoogde effecten heeft én dat deze positieve resultaten één tot vijf jaar later nog steeds zichtbaar zijn. In deze pilotstudie is onderzocht of de Nederlandse ‘hertaling’(vertaling + culturele adaptatie) van de PEERStraining ook bij Nederlandse jongeren met autisme werkzaam is.
Ervaringsdeskundigen en professionals: betekenisvol samenwerken
Door: Mieke Cardol, Paul Blankert, Marla Vernoy
In dit artikel beschrijven we de samenwerking tussen ervaringsdeskundigen met autisme, professionals, managers en onderzoekers in de Academische Werkplaats Autisme (AWA): Samen Doen! De kern van de opgedane ervaringen is dat betekenisvol samenwerken gaat over nabijheid, ruimte creëren voor het vormgeven van de samenwerking, voor onzekerheden en reflectie. Het levert veel op en vraagt tegelijkertijd wat van alle partijen. Tips en voorwaarden komen aan de orde om de inbreng van ervaringsdeskundigen te optimaliseren met als nadruk dat er een gedeelde verantwoordelijkheid bestaat om de samenwerking gelijkwaardig en respectvol te laten zijn, zodat alle soorten kennis en ervaringen bijdragen aan een beter product.
Effectiviteit van lotgenotencontact bij volwassenen met autisme
Door: Marline Pijler-Swelsen
Door heel het land worden lotgenotengroepen georganiseerd voor volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS) met een normale tot hogere intelligentie. Als opdrachtgevers waren Stichting MEE Zuid-Limburg (MEE) en Stichting Lotgenoten Groep Autisme Limburg (LGAL) benieuwd naar de effectiviteit van deelname aan deze groepen. Voor dit doel werd een vragenlijst ontwikkeld en ingevuld door participanten van lotgenotengroepen van de MEE, LGAL, Nederlandse Vereniging voor Autisme (NVA) en de vereniging Personen uit het Autisme Spectrum (PAS).
Empathie bij vrouwen en mannen met een autismespectrumstoornis
Door: M.E. Akkermans, D.A.C. Pieper-de Vries, C.J.H.H. Schoenmakers, G.E. van Son
Mensen met een autismespectrumstoornis (ASS) scoren over het algemeen minder goed dan de algemene populatie op tests die de mate van empathie meten. Bij de normering van deze tests wordt geen onderscheid gemaakt tussen mannen en vrouwen. Dit komt omdat men ervan uitgaat dat beperkingen en gedragsproblemen die samenhangen met ASS voor vrouwen en mannen gelijk zijn. Toch wijzen onderzoeksresultaten in de richting van sekseverschillen binnen ASS. Zo zouden vrouwen met ASS meer inlevingsvermogen hebben ontwikkeld dan mannen met ASS. Deze stelling wordt in het onderhavige onderzoek getoetst aan de hand van Emotional Quotient (EQ) scores van 111 mannen en 88 vrouwen met ASS. Daarbij is ook nagegaan of het includeren van de mensen met een diagnose PDDNOS de resultaten beïnvloedt.
