Melatonine is een hormoon dat je lichaam aanmaakt onder invloed van licht en donker. Het wordt geproduceerd in de pijnappelklier. Het werkt als volgt: zodra het donker wordt, komt er melatonine vrij in je lichaam. Wordt het licht, dan stopt de productie weer.
Slaapproblemen komen veel voor bij mensen, voornamelijk kinderen en jongeren, met een autismespectrumstoornis (ASS). Zij hebben moeite met inslapen, worden vaak ’s nachts wakker en ontwaken ook weer vroeg. Vergeleken met leeftijdgenoten zonder ASS is de algemene slaapkwaliteit slechter.
ADHD en slaapproblemen lijken onlosmakelijk met elkaar verbonden. Uit onderzoek blijkt dat mensen met ADHD ’s nachts actiever zijn, een meer onderbroken en een minder uitrustende slaap hebben. Het percentage REM-slaap dat aan de nacht wordt besteed, is bij hen minder dan bij mensen zonder ADHD.
Myrthe Boss is neuroloog bij Ziekenhuis Gelderse Vallei. Ze is gespecialiseerd in slaapstoornissen, vasculaire neurologie en cognitieve stoornissen. Volgens Boss kunnen patiënten met autisme en ADHD baat hebben bij extra melatonine. “Bij deze mensen zie je ook – net als bij mensen zonder autisme of ADHD – dat een verlate melatonineproductie tot slaapproblemen kan leiden en in die groep kun je ook zeker melatonine gebruiken om dat te behandelen. Je wilt dan wel weten hoe laat de melatonineproductie op gang komt, zodat je zeker weet dat dat het probleem is. Dit kunnen we in onze slaappolikliniek meten met behulp van een melatoninebepaling in speeksel.
Het innemen van melatonine heeft alleen zin als de eigen melatonineproductie te laat op gang komt. Melatonine moet dan drie tot vijf uur voordat de eigen melatonineproductie op gang komt, ingenomen worden. De dosis mag niet te hoog zijn, want anders is ook overdag melatonine in het lichaam aanwezig en dan kunnen de slaapproblemen zelfs toenemen.
Bij bijvoorbeeld mensen met ADHD kan een verlate melatonineproductie het probleem zijn, maar ze hebben soms ook moeite om hun gedachtes stop te zetten door de ADHD. Als dat het probleem is, dan heeft het innemen van melatonine geen zin. Hetzelfde geldt ook voor kinderen met autisme: daar zie je ook regelmatig bij dat er overdag prikkels zijn, dat ze door die prikkels overprikkeld zijn en daardoor ook niet goed kunnen slapen. En dan heeft melatonine ook geen zin.”
